دکتر منصور علیآبادیان، عضو هیئت علمی گروه زیستشناسی دانشکده علوم دانشگاه فردوسی مشهد، در همکاری با ۴۴ پژوهشگر بینالمللی، موفق به انتشار مقالهای در مجله معتبر Science شد.
این پژوهش به بررسی تغییر رنگ در چهار گونه از پرندگان آوازخوان سبکبال از جنس چکچکها (wheatears) پرداخته است؛ پرندگانی که به واسطهی الگوهای سیاه و سفید در پرهای بدن، گلو و گردن شناخته میشوند.
نتایج مطالعه نشان میدهد که هر چند لوکوس ASIP عامل اصلی رنگدانهی سیاه است، اما هر بخش از بدن تحت تأثیر عوامل تنظیمی متفاوتی قرار دارد که موجب بروز تنوع رنگی چشمگیری میشود. افزون بر این، تلاقیهای ژنتیکی گسترده میان گونههای مختلف سبب انتقال هاپلوتیپ سفید قدیمی از گونهی چکچک گوشسیاه شرقی (Oenanthe melanoleuca) و ظهور جهشهای تازه با الگوهای مشابه در سایر گونهها شده است.
این یافتهها نشان میدهد که حتی صفاتی که تحت کنترل یک ژن منفرد هستند، میتوانند از شبکههای پیچیدهای از عوامل تنظیمی تأثیر بپذیرند و بدین ترتیب در فرآیند تکامل و تنوع زیستی نقش مهمی ایفا کنند.
لینک دسترسی به مقاله در وبگاه مجله Science:
https://www.science.org/doi/10.1126/science.ado8005

