به گزارش خبرنگار روابطعمومی دانشگاه فردوسی مشهد در
پژوهشکدة علوم گیاهی، بهنقل از گروه گیاهان زینتی این پژوهشکده، یکی از مطالبات اجتماعی و شهروندیِ
روبهافزایش در کشورهای درحالتوسعه، گسترش و احیای فضاهای سبز شهری است. در این
زمینه، رشد جمعیت و کمبود منابع آبی پایدار، از چالشهای بسیارمهم و پیشرو در
مناطق خشک ایران است. تغییر سبک و پارادیمهای طراحی منظر در مناطق خشک، با
درنظرگرفتن اولویت کاهش مصرف آب، ممکن است منجر به نارضایتیهای اجتماعی ناشی از
خشکمنظرسازی و فضاهایسبز کمنهاده شود. بالارفتن توقع بصری جامعه نسبت به فضاهایسبز
در دهههای اخیر که حاصل گزینش الگوهای ناصحیح طراحی منظر، بهویژه در مناطق خشک
بوده است، زمینهساز اصلی تقابل احتمالی بین ترجیحات زیباشناسی و فضایسبز پایدار
در این مناطق میباشد.
عوامل مؤثر در ادراک و ترجیحات
زیباشناسی منظر، شامل نُه مفهوم پیچیدگی، انسجام، تداخل، نظارت، خاطرهانگیزبودن،
مقیاس بصری، طبیعیبودن، تاریخگرایی و زودگذری هستند. همچنین، مهمترین گزینههای
طراحی در مناطق خشک، خشکمنظرسازی و طراحی شهری حساس به آب میباشد. در خشکمنظرسازی،
هفت اصل برنامهریزی و طراحی مناسب، تجزیه و تحلیل خاک، انتخاب گیاهان سازگار،
سطوح مناسب چمن، آبیاری کارآمد، استفاده از مالچ و نگهداری مناسب منظر و فضای سبز
باید رعایت شوند.
افزایش آگاهی جامعه نسبت به بحران آب
در مناطق خشک و نیمهخشک ایران، بومیسازی و ورود جایگزینهای گیاهی مقاوم به خشکی
با تنوع بالا و مطلوب از نظر صفات دکوراتیو و زینتی و همچنین خلاقیت و ابتکار در
طراحیهای خشکمنظرسازی میتواند تا حدودی نارضایتی احتمالی شهروندان از توسعة
فضایسبز پایدار و منطقی در اقلیمهای خشک را کاهش دهد.
یکی از پیشگامان منظرسازی بومی، "ویلهلم میلر" بود
که مقالات فراوانی در زمینه استفاده از گیاهان بومی در طراحی پارکها، باغات، اماکن
مسکونی و تفرجگاهها به چاپ رسانده است. او، نام "روح مرغزار در طراحی منظر"
را بر فعالیتهای خود گذاشت و بعدها کتابی نیز با این عنوان به چاپ رساند. "سایمون"
نیز در مقالهای در سال1922 عنوان کرد که طبیعت بهما میآموزد چه گیاهی کشت کنیم.
بهاینترتیب، ضرورت استفاده از گیاهان بومی در منظر و فضای سبز، از سالها پیش در
قالبهای علمی رایج مطرح شده بود. طراحی منظر با استفاده از گیاهان بومی، منظرسازی
طبیعی(Natural Landscaping) و باغبانی بومی (Native Gardening) نیز نامیده میشود.
.
کانال اخبار دانشگاه فردوسی مشهد