به گزارش خبرنگار روابط‌عمومی دانشگاه فردوسی مشهد در
پژوهشکدة علوم گیاهی، به‌نقل از سازمان خواروبار و کشاورزی ملل متحد (فائو) و خبرگزاری ایانا، سازمان فائو سال2016
را "سال جهانی حبوبات" (International Year of Pulses) نام‌گذاری کرده
است.
این کار با هدف افزایش آگاهی عموم مردم
درباره ارزش غذایی حبوبات و اهمیت آن در بخش کشاورزی برای مقابله با بحران کم‌آبی و
افزایش حاصلخیزی خاک و ارتقاء سلامت جامعه صورت گرفته است.
در حال حاضر سبد غذایی مردم دنیا، انطباقی
با تغییرات شدید اقلیمی و گرمایش جهانی ناشی از آن و بحران کم‌آبی ندارد. بخش عمده‌ای
از پروتئین مردم جهان، با مصرف انواع گوشت تأمین می‌شود و اغلب کربوهیدرات مصرفی
نیز از طریق محصولاتی مانند گندم، ذرت و سیب‌زمینی در اختیار مردم قرار می‌گیرد. نیاز
آبی این محصولات نسبت به حبوبات، بسیار بیشتر، اما ارزش غذایی آنها کمتر است؛ ضمن
این‌که مصرف بیش از حد این محصولات، عوارضی مانند چاقی و انواع بیماری‌های قلبی و عروقی،
سرطان، دیابت و... را ایجاد نموده است.
بر اساس آمار، سرانة مصرف حبوبات (به‌ویژه
دیم) در ایران نسبت به گندم، برنج، گوشت، قند و حتی نمک، بسیار کمتر است و این در
حالی است که محصولاتی مانند نخود، نیاز آبی بسیارکمتر و ارزش غذایی بسیار بالایی داشته
و تولید آنها، به نهاده‌های شیمیایی بسیارکمتری نیازمند است. نخود، حدود 20درصد پروتئین
(در حدّ گوشت) و 60درصد کربوهیدرات دارد و الیاف غذایی محلول و نامحلول موجود در
آن، برای کاهش کلسترول و چربی و قند خون بسیار مؤثر هستند. حبوبات دیم و دیگر انواع
حبوبات، منبع غذایی باارزشی برای اقشار محروم هستند. تولید این محصولات، با مصرف آب،
سم و کود کمتری صورت می‌گیرد که هم‌سو با اصول حفظ محیط‌زیست است.
با توجه به این موارد،
اهمیت نام‌گذاری سال2016 به‌عنوان "سال جهانی حبوبات" درک‌پذیر می‌گردد.
هدف از این نام‌گذاری، ترویج مصرف حبوبات در بین اقشار مردم است. لذا شایسته است
نهادهای ذی‌ربط، به‌ویژه وزرات جهادکشاورزی، وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی،
وزارت آموزش و پرورش، وزارت علوم و رسانه‌های ملی و محلی، در این فرهنگ‌سازی،
مشارکتی شایسته داشته باشند
لازم به ذکر است که با توجه به پیشینة
دیرین کشت‌وکار این محصولات و سازگاری آنها با شرایط آب‌وهوایی استان‌های خراسان، گروه
پژوهشی بقولات پژوهشکدة علوم گیاهی با گرایش ویژه به حبوبات، در سال 1379 با هدف انجام
تحقیقات منسجم، هدفمند و درازمدت دربارة حبوبات تأسیس شد تا با برنامه‌ریزی پایه‌ای،
تحقیقات حبوبات را در زمینه‌های مختلف زراعی، بِه‌نژادی و بیوتکنولوژی سامان ببخشد.
هم‌اکنون پژوهشگران این گروه، با گرایش‌های
مختلف و پیشینة تحقیقات طولانی در زمینة حبوبات، طرح‌ها و پروژه‌های جامعی را در زمینة
تحمل در برابر سرما، خشکی، علف‌های‌هرز و مقاومت در برابر بیماری در بخش‌های زراعی،
اکوفیزیولوژی و بیوتکنولوژی در دست اجرا دارند و امید می‌رود در آینده‌ای نه‌چندان‌دور،
جامعة کشاورزی از نتایج آن بهره‌مند گردد. همچنین لازم به یادآوری است که این گروه
پژوهشی، با برگزاری اولین همایش ملی حبوبات ایران در سال1384 در دانشگاه فردوسی مشهد
و نیز مشارکت در برگزاری مستمرّ و منظم این همایش به‌طور دوسالانه در کشور تاکنون،
زمینه‌های علمی و اجرایی لازم را برای جلب‌توجه و تمرکز محقّقان کشور و نیز مسئولان
اجرایی به حبوبات فراهم نموده است.
از دیگر فعالیت‌های برجستة
این گروه، راه‌اندازی نشریة علمی‌پژوهشی "پژوهش‌های حبوبات ایران" برای نخستین‌بار
در کشور بوده است که با چاپ شمارة نخست آن در سال1389 و انتشار منظم آن تاکنون، بستری
مناسب برای انتشار دستاوردهای متخصصّان حبوبات در کشور فراهم آمده است .
.
کانال اخبار دانشگاه فردوسی مشهد