ارسال شده در تاریخ :

به گزارش روابط عمومی دانشگاه فردوسی مشهد پنجاه و هشتمین نشست معاونان آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی سراسر کشور روز  پنجشنبه  16 تیر ماه 1401 در تالار رودکی دانشگاه فردوسی مشهد با حضور وزیر علوم تحقیقات و فناوری و با صدور بیانیه ای به کار خود پایان داد.

این رویداد که از روز چهارشنبه 15 تیرماه آغاز گردیده بود در روز دوم خود میزبان سخنرانانی از جمله  دکتر فامیل کریمی رئیس مرکز حراست وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ، دکتر عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی و دکتر زلفی گل وزیر علوم تحقیقات و فناوری بود.

در ابتدای این روز از اجلاس دکتر بختیار شعبانی ورکی معاون آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد پس از خیر مقدم به مهمانان از دانشگاه های سطح کشور، مسئولین وزارت علوم تحقیقات و فناوری و مهمانان از شورای عالی انقلاب فرهنگی ذکر نکات ذیل پرداخت.

معاون آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد در ابتدا به سطوح تفویض اختیار اشاره کرد و پیشنهاد داد بهتر است اختیارات لازم به جهت برگزاری اجلاس های بعدی به دانشگاه میزبان تفویض شود.

دکتر شعبانی تصریح کرد نظام اجزایی است که چنان به هم تنیده اند که تغییر در یک جز باعث تغییر در دیگر اجزا می گردد. بر همین مبنا، نظام آموزش عالی خرده نظام هایی دارد که یکی از آنها در معاونت اموزشی است. بنابراین هر تصمیم و تغییر در آموزش باعث تغییر و تحول در سایر اجزای نظام می شود که در تصمیمات باید توجه داشت. آموزش، پژوهش، فناوری و فرهنگ در سیستم آموزش عالی کشور به هم تنیده اند لذا لازم است با اتکا به فلسفه آموزش سعی کنیم همه این ها را به قله مشترک سوق دهیم و فعالیت های منسجمی رقم بزنیم.

وی افزود تجربیات بشر خاصیت تراکمی دارد. که مستلزم تحلیل و ارزیابی دقیق وضع موجود است. می توان برای افرادی که به نحوی در اجرای برنامه تغییر سهیم هستند، بر مبنای فلسفه نظام آموزش عالی چارچوب و مبنای تازه ای را تعریف کرد که نیاز به صبر و تامل برای استقرار تغییر دارد.

دکتر شعبانی با اشاره به چالش‌های شیوه غیر متمرکز توضیح داد که در این شیوه بسیاری از دانشگاه ها در فرایند پذیرش سلیقه ای عمل می کردند و آزمون ها از انسجام کافی برخوردار نبود و متکی بر استادان همان دانشگاه بودند و در نهایت هزینه مالی برای شرکت کنندگان داشت. برای رفع این چالش شیوه نیمه متمرکز با هدف برقراری عدالت آموزشی برای متقاضیان و سنجش علمی داوطلبان و ایجاد وحدت رویه و هماهنگی دانشگاه ها با سیاست های وزارت علوم در پذیرش دانشجو با ملاحظات ملی و منطقه ای شکل گرفت.

معاون آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد با تاکید بر استمرار چالش در شیوه نیمه متمرکز و کم توجهی به مصاحبه‌های تخصصی و نبود روند و پروتکل مشخص، به بروز چالشی جدید اشاره کرد که ازمون صلاحیت لازم برای تشیص ورود افراد به دوره دکتری را  ندارد.

وی در پایان اظهارداشت برای رفع چالش‌های موجود، تغییراتی باید ایجاد شود که مهمترین تغییر این است که قانون دستخوش تغییر شود. یا می توان قانون موجود را اصلاح کرد و در تدوین ایین نامه نقش محوری استادان در پذیرش مد نظر قرار گیرد. همچنین باید درمورد تحصیل دانش اموختگان در رشته های غیر مرتبط باز اندیشی شود. همچنین باید برای دانشجویان برتر امکان تحصیل در مقاطع بالاتر وجود داشته باشد.

پس از آن رئیس مرکز حراست وزارت علوم به بیان رسالت بنیادین وزارت عتف از دیدگاه بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی و به صورت اختصاصی حراست این مجموعه پرداخت.

فامیل کریمی با اشاره به بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی رسالت بنیادین وزارت علوم، تحقیقات و فناوری را تکاپوی جهادی برای حرکت شتابان انقلاب به سوی آرمان بزرگش که همانا ایجاد تمدن نوین اسلامی و آمادگی برای طلوع خورشید ولایت عظمی خواند.

او در ادامه به بیان رسالت مجموعه حراست، بخشی از بستر آموزش عالی در قبل از دولت سیزدهم از قبیل جریان آشکار و نهان 2030، سایه سنگین برجام بر فضای علمی کشور، دیپلماسی منفعل علمی و اثر پذیری گسترده، چالش هایی چون بهم ریختگی، روزمرگی و مدیریت نشسته، قانون همسان سازی، فرار مغز ها و نخبه هراسی و... پرداخت.

پس از آن  دکتر سعید رضا عاملی دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی  به ارائه الگوواره فناوری های نو، نوآوری های تمدن ساز و ظهور دانشگاه های جامع نگر پرداخت.

دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی  با بیان تعریف نوآوری و فناوری های نو بیان کرد: نو آوری به لحاظ میزان و درجه اثرگذاری در سه سطح فرآیند ارتقا، اصلا فرآیند و دگرگونی سیستم شناسایی می شود. او همچنین در ادامه به شرح دقیق دانشگاه تمدن گرا بر اساس بیانیه گام دوم انقلاب اسلامی، سه نسل دانشگاه با رویکرد اثرگذاری، دانگاه نسل چهارم باز طراحی دانشگاه به سمت جامعیت مدرن، بسط مارپیچ سه گانه دانشگاه_صنعت_دولت به مارپیچ پنجگانه در فرآیند ، انتظارات بوجود آمده با توجه به تغییر در مفهوم زمان برای دانشجو و مباحث بسیار دیگری با محوریت نوآوری های تمدن ساز و فناوری های نو پرداخت.

در بخش دوم روز آخر اجلاس دکتر جمیله سادات علم الهدی به بیان سخنرانی با محوریت  چالش آزادی در دانشگاه ایرانی  پرداخت

دکتر علم الهدی در بخشی از سخنانش در این باره گفت: دوگانه نظم_آزادی  در شکل طبیعی واگرا نبوده بلکه همگرا است.

واگرایی به وجود آمده است. او در ادامه نیز به بیان راهکارهایی در این زمینه پرداخت.

سخران نهایی این نشست دکتر محمدعلی زلفی گل وزیر علوم، تحقیقات و فناوری بود. وی ضمن قدردانی از زحمات برگزار کنندگان این اجلاس در دانشگاه فردوسی مشهد به شرح اولویتها در آموزش عالی اعم از مرجعیت و دیپلماسی علمی فناوری و نوآوری، آموزش، پژوهش و برون داد هدفند، نوآوری فرهنگی و فرهنگ‌ نو آوری، شاگرد فناور و نوآور پروری و تولید خدمت، ثروت و سرمایه از دانش پرداخت.

وی در سخنان خود با اشاره به سوابق مسئولیت در حوزه های آموزش و پژوهش گفت حوزه آموزش و پژوهش یک اختلاف جدی با یکدیگر دارند. حوزه آموزش برپایه قوانین و مقررات بوده و حوزه پژوهش بر محور تشویق است. وی با بیان توضیحاتی در خصوص اقلیم آموزش بیان کرد: اقلیم آموزش سه رکن دارد که عبارتست از یاد دهنده یاد گیرنده و محتوای آموزش. وی تصریح کرد برای ایجاد تحول آموزشی می بایست هر سه رکن آموزش متحول گردد.

دکتر زلفی گل در ادامه سخنان خود با اشاره به طرح منش استادی خاطر نشان کرد اساتیدی که تازه جذب می گردند پیش از آنکه حکم آنان صادر و مشغول به کار گردند لازم است تا دوره ای را برای آشنایی با منش استادی سپری نمایند. وزیر علوم تحقیقات و فناوری سند دانشگاه اسلامی را کارشناسی ترین و کاربردی ترین سند در زمینه آموزش عالی دانسته و افزود اگر ما راهبردهای آمده در بخش آموزش آن سند را اجرا نمائیم دیگر نیاز به هیچ برنامه ای نداریم. وی همچین در سخنان خود به اهمیت اخلاق در آموزش نیز شاره نمود.

پس از آن معاونین آموزشی دانشگاه ها به بیان مسائل خود پرداخته  و با وزیر عتف مطرح نمودند.  

در پایان این اجلاس بیانیه ای صادر به سمع شرکت کنندگان در مراسم رسید. متن بیانیه به شرح زیر است:

 

 

 

بسمه تعالی  

(فبشر عبادی الذین یستمعون القول و یتبعون احسنه)

خداوند سبحان را سپاسگزارم که در دهه پنجم حیات انقلاب اسلامی توفیق خدمت گزاری و میزبانی از مهمانان پنجاه و هشتمین اجلاس سراسری معاونان آموزشی و تحصیلات تکمیلی دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری به دانشگاه فردوسی مشهد عطا نمود. با ورود به قرن پانزدهم شمسی و با نظرداشت بیانیه گام دوم توسط رهبر فرزانه انقلاب اسلامی، طلیعه ای جدید برای نظام جمهوری اسلامی ایران ترسیم شده است.

با تامل در چالش ها و به منظور بهره مندی کامل از فرصت های پیش رو، بستر سازی و ظرفیت سازی جهاد بزرگ برای ساختن ایران در تمام زمینه ها الزامی است.

بدین منظور وزارت علوم، تحقیقات و فناوری بر ضرورت تحول در تمامی حوزه های اداری و بخش‎های حکمرانی تاکید نموده و محورهای زیر را به عنوان مجموع اقدامات تحولی پیشنهاد می‎گردد.

1 – به دلیل موانع موجود در شیوه فعلی سنجش و پذیرش در دوره های دکتری تخصصی، پیشنهاد می شود لایحه ای برای اصلاح مصوبه قبلی مجلس شورای اسلامی تدوین و ارائه گردد.

2 – به منظور فراهم شدن امکان حفظ فارغ التحصیلان نخبه دوره های کارشناسی در کشور و عدم مهاجرت آنها به خارج، امکان ادامه تحصیل از دوره کارشناسی تا دوره دکتری تخصصی به صورت مستقیم فراهم شود.

3 – نقش استاد در پذیرش دانشجویان دوره های دکتری پررنگ شود به صورتی که استاد و دانشجو هر دو در انتخاب یکدیگر دخالت داشته باشند.

4– بازنگری نظام نامه آموزش الکترونیکی با توجه به دروس و رشته های متناسب با دانشکده ها پیشنهاد گردید.

5 – هر دانشگاه با توجه به سطح و امکانات خود، شیوه نامه آموزش تلفیقی، ترکیبی و مجازی را برای نیمسال های آتی تهیه نماید. جهت رفع نگرانی درخصوص ارائه دروس با محتوای سنتی پیشنهاد می گردد با توجه به اسناد بالادستی، نحوه ارائه در آموزش مجازی به گونه ای با محتوای متفاوت (مانند استفاده از فیلم و ...) باشد که تعامل بیشتری با دانشجویان داشته و کیفیت ارتقاء یابد.

6 – درخصوص تعریف استانداردهای یکسان در ارائه، برگزاری آزمونها و ... پیشنهاد گردید که الزامات لازم توسط وزارت تعیین و دانشگاهها شیوه نامه مناسب خود را با رعایت موارد و آئین نامه های وزارت علوم، تحقیقات و فناوری تهیه نمایند.

7 – با توجه به اهمیت و حساسیت علوم انسانی و جایگاه ویژه اساتید این حوزه در نظام تعلیم، تربیت و آموزش لازم است آئین نامه های جذب ارتقاء و نگه داشت اساتید براساس مولفه های خاصی چون شاگردپروری، صلاحیت های دانشی، توان حل مساله و توان پاسخگویی به مسائل کلان دولت و کمک به تولید علوم انسانی اسلامی به شکل خاص بازنگری شود.

8 – با توجه به نگرانی ها و ضرورت های تحولی در باره متن و محتوای موجود در دروس رشته های علوم انسانی بازنگری و تدوین محتوای اثر بخش دروس تخصصی علوم انسانی با رویکرد اسلامی (با همکاری شورای تحول و ارتقاء علوم انسانی وهنر) در اولویت قرار گیرد. در این زمینه با توجه به ظرفیت های منطقه ای اختیارات بیشتری به دانشگاه های کشور درحوزه برنامه ریزی آموزشی داده شود.

9 – انتخاب اساتید متناسب با معیارهای گام دوم انقلاب (نخبه عالم و مومن) و برگزاری دوره های بازآموزی ویژه اساتید دروس تخصصی علوم انسانی در دستور کار قرار گیرد.

10 – به منظور حفظ نخبگان مقرر شد دارندگان مدال های طلا نقره و برنز المپیادهای دانش آموزی و علمی دانشجویی منوط به حفظ پویایی علمی، بدون آزمون در رشته های علوم پایه و کشاورزی ضمن دریافت حمایت های مالی و تسهیل اشتغال در مقاطع بالاتر تا دکتری تخصصی ادامه تحصیل دهند.

11 – انتقال پروسه پذیرش و تحصیل دانشجویان غیرایرانی از معاونت دانشجویی به معاونت آموزشی و تمرکز بر کیفیت آموزشی آنان با هدف ارتقاء دیپلماسی علمی

12 – فراهم نمودن امکان بهره مندی استعدادهای درخشان از تسهیلات بنیاد ملی نخبگان

13 – به منظور تحقق دانشگاه تمدن ساز و ماموریت گرا برای هر دانشگاه با توجه به آمایش سرزمین و ظرفیت های دانشگاه ماموریت های خاص در سطوح منطقه ای استانی ملی و بین المللی تعیین می شود. برای این هدف ضروری است مدل ماموریت گرایی چند بعدی تدوین شود.

14 – با توجه به بند 4 طرح آمایش آموزش عالی که به رتبه بندی و اعتبارسنجی دانشگاه ها می پردازد آئین نامه رتبه بندی دانشگاهها براساس شاخص های جدید و به دو دسته عام و موضوعی تقسیم شود. شاخص های عام برای تمامی موسسات و شاخص های موضوعی برای هر موسسه آموزش عالی و دانشگاه حسب ماموریت آن تعیین شود. براساس این رتبه بندی دانشگاه های هم سنخ در یک گروه قرار گیرند.

15 – برنامه جامع آموزشی در قالب سیاستها راهبردها و راهکارهای عملیاتی به منظور تحقق ایفای نقش مربیگری تهیه و تنظیم شود.

16 – با عنایت به فاصله میان مراکز علمی و نیازهای جامعه ضروری است که نظام نامه روش مند مفهومی و عملیاتی آموزشی میان دانشگاهها و جامعه (نظیر طرح کوآپ دانشگاه فردوسی مشهد) تدوین اجرا و اعتباریابی شود.

17 – تصمیم های مربوط به سامانه جامع امور دانشجویان به دانشگاههای معین کشور واگذار شود.

ضمن تشکر از صاحبنظران و متخصصانی که در تدوین محورهای بالا همکاری نمودند. امیدوار است با همت مضاعف و تلاش مجاهدانه ی دانشگاهیان در عرصه های سیاستگذاری و اجراء شاهد نقش آفرینی موثر دانشگاه ها در تحقق تمدن نوین اسلامی به عنوان آرمان بزرگ انقلاب باشیم.

p1

p3

p4

p5

p6

p2