مراسم افتتاحیه چهارمین کنگره تاریخ دانان
ایران با شعار آینده رشته تاریخ در ایران با حضور مسئولان دانشگاه و میهمانان این
کنگره روز چهارشنبه 1 آذرماه 96 در تالار
فردوسی دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار شد.
دکتر محمدرضا هاشمی، معاون آموزشی دانشگاه
فردوسی مشهد که به نمایندگی از دکتر محمد کافی رئیس دانشگاه فردوسی مشهد در این
کنگره حضور داشت پس از خیرمقدم به مهمانان، عنوان کرد: من برحسب مأموریت آموزشی که
دارم به یکی از عناوینی که در این کنگره وجود دارد می‌پردازم.
وی در این رابطه ادامه داد: تأسیس دانشگاه‌ها
با مأموریت‌ها و اهداف خاص، پیشینه دیرینه‌ای دارد و نسل‌های مختلفی را پشت سر
گذاشته است. نسل اول مربوط به دانشگاه‌های ناپلئونی یا آموزش محور است که از سال 1160
با تأسیس دانشگاه پاریس شروع شد؛ این دانشگاه صبغه آموزشی داشت و هدف آن پرورش
نیروی انسانی لازم برای توسعه کشور و دانش بود. این نوع دانشگاه‌ها بخش تفکیک‌ناپذیر
آموزش عالی هر کشوری هستند. در دهه‌های بعدی دانشگاه‌های هومبولتی به‌عنوان دانشگاه‌های
نسل دومی ایجاد شدند. این دانشگاه‌ها در خود به دنبال کشف حقیقت بودند و بنیان دانشگاه‌های
پژوهش محور را گذاشتند. الگوی سوم الگوی دانشگاه‌های آکسبریج است؛ که تلفیقی از فعالیت‌های
دانشگاه آکسفورد و کمبریج را انجام می‌دهند و یکی از اهداف عمده‌شان پرورش افرادی
است که قادر به پذیرش مسئولیت‌های اجتماعی و فرهنگی باشند.
وی افزود در دهه 1970 دانشگاه فونیکس آمریکا
ایجاد گردید و رویکرد جدیدی ارائه داد. این رویکرد همانی است که هم‌اکنون با عنوان
دانشگاه‌های نسل سوم یا چهارم در ایران حضور دارد و همان دانشگاه‌های کارآفرین و دانش‌بنیان
هستند. همچنین دانشگاه کارآفرین طی چند سال اخیر از سوی وزیران علوم و بهداشت و
معاونان آن‌ها مطرح‌شده است که نشان از اهمیت این بخش دارد.
معاون آموزشی دانشگاه فردوسی مشهد اظهار داشت مهم‌ترین
بخشی که پیرامون این بحث در دانشگاه فردوسی مشهد مطرح‌شده است تفویض اختیار و
بازنگری برنامه‌های درسی است زیرا یکی از ابزارهایی که می‌تواند باعث تغییر و تحول
دانش شود و خمودگی موجود را کاهش دهد این است که برنامه‌های درسی روزآمد شود.
دکتر هاشمی در پایان سخنان خود به دو ویژگی
برای دانشگاه‌های نسل سه و چهار اشاره کرد که تطابق با نیاز بازار و پرورش تفکر
نقاد یا رویکرد نقادی است. سپس وی اذعان نمود که در علوم انسانی و ازجمله تاریخ،
داشتن تفکر نقادانه از اصول مسلم است و این امر باید در مباحث رشته تاریخ بگنجد.
در ادامه این کنگره، دکتر شهرام یوسفی فر استاد
پژوهشگاه علوم انسانی و معاون اسناد و کتابخانه ملی جمهوری اسلامی ایران عنوان کرد
که این کنگره درواقع مجمعی است از دل‌بستگان به تاریخ و کسانی که به‌طور حرفه‌ای
کارهای تاریخی انجام می‌دهند؛ و موضوعاتی مطرح می‌شود که در این حوزه مجال یا توان
پرداختن به آن کمتر وجود داشته است. وی میزبانی دانشگاه فردوسی مشهد و گروه تاریخ
را در این کنگره باعث افتخار دانسته و ضمن گرامیداشت یاد اساتید درگذشته، از فعالیت‌های
اساتید گروه تاریخ قدردانی نمود.
دکتر
یوسفی فر تصریح کرد: این کنگره در باب دغدغه‌های امروز رشته تاریخ و بیش از آن در
باب فردای آن است و امیدوارم مباحثی که امروز مطرح می‌شود ما را در شناسایی وضعیت
موجود این رشته یاری کند و خروجی‌های مشخصی برای زدودن آسیب‌ها داشته باشیم. وی ادامه
داد آنچه انتظار داریم روی دهد طراحی برخی ایده‌ها و دستیابی به برخی شاکله‌های ایده‌ای
است که بر اساس آن بتوانیم چشم‌اندازی برای این رشته ترسیم نماییم.
دکتر یوسفی فر همچنین گفت این کنگره شورای سیاست‌گذاری
قوی داشته و یکی از موفق‌ترین‌ها به لحاظ طراحی و مدیریت بوده است و امید است این بحث‌ها
و دستاوردهای آن تا دو سال دیگر که کنگره بعد تشکیل می‌شود توسط دبیرخانه دنبال
شده و به جریان افتد تا بتوان در کنگره بعد وارد موضوعات خردتری شد.
وی سخنان خویش را در این بخش با قدردانی از
ریاست دانشگاه، معاون آموزشی و معاون پژوهشی دانشگاه، ریاست دانشکده ادبیات و علوم
انسانی دانشگاه فردوسی مشهد ، انجمن تاریخ در مشهد و سایر متصدیان این کنگره به پایان
برد.
در ادامه مراسم دکتر جواد عباسی دبیر چهارمین
کنگره تاریخ‌دانان ایران و دانشیار گروه تاریخ دانشگاه فردوسی مشهد ضمن گرامیداشت
یاد و نام اساتید درگذشته‌ی گروه تاریخ و خیرمقدم به اساتید و حاضرین، خاطرنشان کرد
که از سال گذشته که بحث مشهد 2017 و پایتخت فرهنگی شدن مشهد مطرح شد تفکر برپایی چهارمین
کنگره در شهر مشهد هم ایجاد شد و در بهار امسال عملیاتی شده و شورای سیاست‌گذاری
آن تشکیل گردید.
دکتر عباسی اظهار کرد کارهای کنگره در دو بعد
پیگیری شد، یکی بعد علمی بود که دکتر ایمان پور مسئول این بخش بودند. در بعد
اجرایی نیز دکتر رجایی ایفای مسئولیت می‌کردند. وی مطرح‌شدن بحث‌ها مبنایی، فکری و
انتزاعی را در این کنگره از تفاوت‌های آن با سایر کنگره‌های مشابه دانست. همچنین
وی گفت بین 120 تا 130 مقاله در محورهای موجود به دبیرخانه فرستاده‌شده است که
نشان می‌دهند افراد دغدغه مند در این حوزه کم نیستند.
دکتر عباسی افزود: امیدوارم این کنگره دستاوردی
برای تاریخ و اهل تاریخ فراهم آورد.
در ادامه این کنگره پیام دکتر شیرین‌بیانی
استاد دانشگاه تهران خطاب به چهارمین کنگره تاریخ‌دانان توسط دکتر فاضلی پور قرائت
شد. همچنین دکتر یوسفی فر در بخش پایانی و علمی آیین افتتاحیه این کنگره در مورد
آینده رشته تاریخ صحبت کرده و به آسیب‌شناسی آن پرداخت.
لازم به ذکر است چهارمین کنگره تاریخ‌دانان
ایران در روزهای چهارشنبه اول و پنجشنبه دوم آذرماه 1396 در دانشکده ادبیات و علوم
انسانی دانشگاه فردوسی مشهد برگزار می شود.
خبرنگار : فاطمه کمیلی
.
.
کانال اخبار دانشگاه فردوسی مشهد