دکتر کافی ، رئیس دانشگاه فردوسی مشهد ، در جریان نخستین همایش بینالمللی دانشگاه سبز ضمن ابراز خرسندی از میزبانی این همایش، بیان کرد : جامعهی امروز ایران عموماً مصرفگراست ، جامعهای که هنوز دارای رفتار عصر مدرنیسم و بهویژه در حوزهی منابع و انرژی است . چنین جامعهای برای رفع محدودیتهای خود هر مقدار انرژی و نهاده مصرف میکند تا نیازهای خود را هرچند غیرواقعی مرتفع کند ، نتیجهی چنین رفتاری که تهی شدن منابع و نابرابری اجتماعی را در پی دارد بهخوبی در کشور ما هویداست.
وی در ادامه تصریح کرد : در عصر پستمدرنیسم بهجای تلاش برای رفع محدودیتها برای پایداری و سازگاری سیستمها تلاش میشود. چنین جامعهای به دنبال اصلاح و حرکت بهسوی دستگاههای کم نهاده است .
وی در این خصوص ادامه داد : برای نیل به این هدف، همگام با ضرورت تغییر در بینشها و نگرشها ،بهکارگیری رهیافتهای نوین در قالب مفاهیمی که برای نسل جدید جذابیت ایجاد کند ، اهمیت مییابد.در این راستا ، گستراندن سبزینگی در دانشگاه یا به عبارتی دانشگاه سبز ، جز با کاهش نهادههای ورودی و افزایش کارآمدی آنها میسر نخواهد بود. در حقیقت پردیسهای کم نهاده نمونهای از بوم زیست ها کم نهادهاند که با شاخصههای گوناگون قابلتعریف میباشند . پردیسهای کم نهاده جویای راهکارهایی برای کمینه کردن ورود منابع هستند و در همین رهگذر میکوشند تا با بهرهگیری از فناوریهای سبز و بازچرخانی ، فرایندهای خطی مصرف منابع را به فرایندهای چرخهای بدل نمایند ، بر تعداد کاربریهای هر منبع بیافزایند و کارآمدی استفاده از منابع را بهبود بخشند . شاخصهی دیگر پردیسهای کم نهاده آنکه تنها مصرفکنندهی منابع نیستند ، بلکه خود فعالانه به تولید منابع نیز میپردازند .تولید انرژیهای پاک ، آب و حتی تولید غذا در پردیس را میتوان از این جمله به شمار آورد . در شرایط امروز ما در حوزهی محیطزیست چه الگویی درخورتر از دانشگاه سبز برای نمایاندن راه برونرفت از معضلات یا تخفیف و ترمیم را میتوان معرفی نمود؟
دکتر کافی همچنین بیان کرد : ساختار غالب دانشگاههای کشور بهصورت پردیس است که از سویی بهمثابه شهری کوچک ، شاکلهی یک اجتماع با همهی شئون آن را دارا است و از سویی دیگر از استقلال نسبی در تصمیم سازی و اجرا نیز برخوردار است .از طرفی دانشگاهیان قشر مرجع و تأثیرگذار جامعه نیز هستند .این سه ویژگی پردیسهای دانشگاهی را مستعد تبدیلشدن به الگویی برای کل جامعه نموده است.
دانشگاه همواره الگوی جامعه بوده است . پرچمدار فرهنگ ، دانایی ،جویایی ،نوآوری و فناوری است . در برههی کنونی دانشگاه برایندی از تمام مؤلفههای فوق را به کار میگیرد تا در عرصهای دیگر فرهیخته گردد و پرچم افراشته دارد .دانشگاه سبز در وهلهی نخست ، نوعی نگاه است ،شیوهای از اندیشیدن ،جهانبینی و آنگاه عمل است. دانشگاه سبز در گام اول میکوشد سبز اندیشی را بپروراند ، بنیانهای شناختی و مفهومی آن را استوار گرداند ، برای مسائل فعلی و آتی راهحلی بجوید و سپس در عمل دانش و تجارب خویش را در جهت تحقق جامعهی سبز به کار گیرد .
رئیس دانشگاه فردوسی گذار از پردیسهای فعلی به پردیسهای کم نهاده در سهگام دانست و گفت: در گام اول بهسوی کاهش مصرف نهادهها راهبری میشود .در این گام ماهیت و نوع منابع همچون به شکل مرسوم خود باقی است و مدیریت معطوف به ارتقا کارایی با صرف کمینهی منابع میشود. در این گام از نظام خطر تولید ، مصرف ، زباله به چرخهای کردن مصرف توجه بیشتری میشود و تلاش میشود نشت به بیرون انرژی در سیستم را به حداقل ممکن کاهش داد و انرژی را هر چه بیشتر در سیستم ماندگار نمود. در این گام کارایی مصرف افزایش مییابد . گام دوم اما تحولی کیفی است که به تغییر نوع منابع از آلاینده به پاک یا کمتر آلاینده منجر میشود . سوق دادن انرژیهای مورداستفاده در پردیس از انرژیهای بر پایهی هیدروکربن به سمت انرژیهای بر پایهی نور خورشید ، انرژی باد و زمینگرمایی نمونه مناسبی از این گام است . سرانجام گام سوم به طراحی مجدد سیستم برای کاهش نیاز به نهاده اختصاص مییابد . در این گام اصولاً «طراحی »و «مدیریت» جایگزین ورودیهای سنتی سیستم میشود و طراحی سیستم چنان با شرایط سازگار نی شود که اصولاً نیاز به نهاده کمیته گردد. فضای سبز سازگار با اقلیم خشک مثالی از این گام است . نظر به تحقق دانشگاه سبز بهعنوان یکی از اهداف کلان سند راهبردی خود برگزیده است و در کنار تمامی شورای تصمیم سازی شورای راهبردی دانشگاه سبز را نیز تشکیل داد .
وی در پایان اظهار کرد: این دیرینه سال سابقهای بیستساله در مفهومسازی و گسترش دستگاههای کم نهاده دارد و در سالهای اخیر بهطورجدی و هدفمند دربرداشتن گامهای اول و دوم کوشیده است و برنامههای خود برای ورود به گام نهایی که طراحی و مدیریت جامعه در این زمینه است را تنظیم نمونه است.مفهوم پردیس کم نهاده نیز در همین راستا بهعنوان شعارمحوری این همایش انتخابشده است .