24 آبان ماه هرسال روز کتاب و کتابدار و به
همین مناسبت آن هفته را هفته کتاب می‌نامند. به همین بهانه خبرنگار روابط عمومی
دانشگاه فردوسی مشهد گفتگویی با خانم دکتر عباسی رئیس مرکز اطلاع‌رسانی و کتابخانه
مرکزی دانشگاه فردوسی مشهد انجام داده است که در زیر می‌آید:
کتابخانه یکی از قدیمی‌ترین
نهادهایی است که بشر در مسیر تمدن بنیان کرده است. انواع مختلف کتابخانه‌ها در حال
حاضر فعالیت می‌کنند. کتابخانه کودکان کتابخانه‌های مدارس و آموزشگاهی٬ کتابخانه‌های
دانشگاهی ٬ کتابخانه‌های تخصصی و کتابخانه ملی.
کتابخانه
ملی هر کشور مسئول نگهداری و مستندسازی میراث ملی هر کشوری است. کتابخانه دانشگاهی
یکی از بازوهای اصلی آموزش و پژوهش در دانشگاه است و یک شعار قدیمی وجود دارد که:
کتابخانه‌ها قلب دانشگاه هستند .
در حال حاضر مرکز اطلاع‌رسانی و کتابخانه مرکزی
دانشگاه فردوسی مشهد با بیش از 350000 نسخه کتاب و بیش از 21000 پایان‌نامه تحصیلات تکمیلی و
آرشیو جامعی از نشریات در حوزه‌های موضوعی متنوع و با بیش از 25000 عضو نهاد بسیار
مهمی در دانشگاه است، البته با توجه به شرایط روز و با توجه به این‌که ما در
کتابداری یک اصلی داریم که کتابخانه یک ارگانیسم زنده و پویا «است و باید بتواند
خود را با شرایط جدید ٬ فناوری‌های نو روزآمد و همگام کند.
به همین علت در حال
حاضر تلاش شده که بسیاری از منابع دیجیتال نیز تهیه شود و از طریق سامانه‌های
مختلف در اختیار مراجع دانشگاهی قرار گیرد. همچنین برای برخی از نیازهایی که
کاربران پیش‌ازاین مجبور بودند حضوراً به کتابخانه بیایند خدمات به‌صورت الکترونیکی
انجام می‌شود؛ مانند جستجو و رزرو کتاب تمدید امانت کتاب ٬اگر جریمه دیرکرد داشتند
پرداخت جریمه ٬ انجام فرایند تسویه‌حساب و... همچنین اطلاع‌رسانی از بسترهای مختلف
نظیر وب‌سایت، شبکه‌های اجتماعی و سامانه پاد انجام می‌شود.
بعد از تجمیع کتابخانه‌ها در پردیس دانشگاه فعالیت‌های زیادی صورت گرفت که کتابخانه بتواند با مجموعه‌ای یکدست و ساماندهی
شده خدمات کیفی به مراجعان ارائه کند.
یکی از فعالیت‌های ماندگاری که انجام شد
ساماندهی نشریات بود ٬ در حال حاضر کلیه نشریات فارسی و لاتین دانشگاه پالایش شد و
در سامانه کتابخانه ثبت شد.
یکی از آرشیوهای جذاب که مورد استقبال مراجعان داخلی و
خارجی قرار می‌گیرد آرشیو نشریات قدیمی فارسی است که سابقه انتشار برخی از این
نشریات به سال 1300 هجری شمسی برمی‌گردد. دیجیتال‌سازی کلیه پایان‌نامه‌های
دانشگاه با کمک کتابداران و نیروهای دانشجویی و داوطلب و ساماندهی آن‌یکی از
کارهای بزرگی بود که به
سرانجام رسید و سامانه آن راه‌اندازی شد.
در راستای بهینه‌سازی سامانه جدید
کتابخانه گام‌های خوبی برداشته‌شده و به‌جرئت می‌توان گفت این سامانه امکانات منحصربه‌فردی
دارد که در هیچ‌یک از سامانه‌های کتابخانه‌ای کشور وجود ندارد.
سخن آخر این‌که به
نظر من هرروز باید روز کتاب و کتاب‌خوانی باشد به‌ویژه در دانشگاه‌ها و پژوهشگران
نیاز است که یاد بگیرند که یافته‌های خود را به‌خوبی مستند کنند و از یافته‌ها و
دانش دیگران به شکل درستی استفاده کنند. گوگل اسکالر شعار جالبی دارد می‌گوید» پای
هر دانشمندی رو شانه دانشمندان قبلی است.
شعار
امسال هفته کتاب آینده روشن با خانواده کتاب‌خوان «است که به نظرم شعار بسیار قشنگ
و با بار معنایی بالایی است به شرطی که اجرایی شود؛ و امیدوارم که هرکسی از خود و
خانواده خودش شروع کند و معتقدم که کتابداران به‌عنوان افرادی که بخش اعظمی از وقت
خود را با کتاب می‌گذرانند می‌توانند یکی از مروجان این شعار باشند.